Άρθρο της Εφημερίδας "το Κρυονερι' Ιούνιος 2007
Γράφει ο:
Φώτης Κ. Μηκερόζης
Δικηγόρος
Η επαρχία, αποτέλεσε τη ραχοκοκαλιά του ελληνικού έθνους κι όταν το έθνος απέκτησε κρατική υπόσταση, μετεξελίχθηκε σε κινητήρια δύναμη του ελληνικού κράτους. Στα βουνά και στις θάλασσες διασώθηκε η ιδέα, τα βουνά και οι θάλασσες δημιούργησαν την πρώτη ύλη.
Η αγροτοκτηνοτροφική οικονομία συντέλεσε στο να μπορέσει το ελληνικό κράτος να σταθεί στα πόδια του κι όταν γονάτιζε από πολέμους και κρίσεις, ο αγρότης κι ο κτηνοτρόφος ήταν αυτοί που το βοηθούσαν να σηκωθεί και πάλι.
Όμως όλα αυτά, στα δύσκολα χρόνια. Τότε που οι περισσότεροι ζούσαν στα χωριά ή προέρχονταν απ΄ τα χωριά.
Από τη δεκαετία του 1950 κι έπειτα, σιγά-σιγά τα πράγματα άρχιζαν να αλλάζουν. Η εκβιομηχάνιση της χώρας επιταχύνθηκε. Τούτο όμως δεν έγινε ομαλά. Έγινε βίαια κι επιβλήθηκε από την ανάγκη η Ελλάδα να κερδίσει το χαμένο χρόνο και χώρο στην παγκόσμια αγορά. Η αστυφιλία οξύνθηκε, τα χωριά άρχισαν να ερημώνουν. Η τύχη των περισσότερων στην πόλη, δεν ήταν καλύτερη απ΄ αυτήν στο χωριό. Εργάτες κακοπληρωμένοι, στριμωγμένοι σε γκρίζα εργοστάσια και στοιβαγμένοι σε μουντά διαμερίσματα, στέγαζαν τις οικογένειες που δημιουργούσαν σε μικρά κλουβιά.
Στην εξέλιξη αυτή συντέλεσε και η ανάγκη πολλών να χαθούν στην ανωνυμία της πόλης γιατί ο εμφύλιος ήταν ακόμη νωπός. Κάποια χωριά χάθηκαν από τον χάρτη, κάποια άλλα έγιναν σκιές του παλιού τους εαυτού. Λιγότερα, ήταν αυτά που παρά την αιμορραγία κατόρθωσαν να μη χάσουν τη συνοχή τους.
Ένα τέτοιο χωριό υπήρξε και το δικό μας( το Κρυονερι). Ένα χωριό που είδε ένα μεγάλο μέρος των παιδιών του, να παίρνει τον δρόμο για την πόλη, στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό. Κι όμως άντεξε. Οι παράγοντες που συνετέλεσαν στο να μη διαρραγεί η συνοχή του είναι πολλοί. Υποκειμενικοί και αντικειμενικοί. Πολιτικοί και οικονομικοί. Κοινωνικοί και περιβαλλοντικοί. Υποκειμενικοί και κοινωνικοί, γιατί υπήρξε χωριό προσφύγων κι ήταν επιβεβλημένη, για την επιβίωση των παλαιοτέρων, η ανάγκη τους να ριζώσουν βαθιά σε μια νέα πατρίδα. Αντικειμενικοί και περιβαλλοντικοί, γιατί υπήρχαν φυσικοί πόροι, απαραίτητοι για τις τότε ανάγκες που τους διαχειρίστηκαν οι παππούδες μας και οι πατεράδες μας, με ενστικτώδη σύνεση, λόγω της εξάρτησης τους από αυτούς(δάσος-υλοτομία, γη-γεωργία κ.λ.π.). Πολιτικοί και οικονομικοί, γιατί μετά την ένταξη μας στην τότε Ε.Ο.Κ. (και ήδη Ε.Ε.) επιδοτούνταν συστηματικά η αγροτοκτηνοτροφική δραστηριότητα. Ως γνωστόν όμως, αυτό που κάποτε έδινε ενέργεια και ήταν ανάγκη, όταν πληρωθεί, κατεργάζεται την ανατροπή του.
Οι παππούδες μας ήταν οι ρίζες του δένδρου, οι γονείς μας ο κορμός του, μα οι σύγχρονοι νέοι είναι τα κλαδιά και θέλουν πολύ περισσότερο χώρο για να αναπτυχθούν (κι όταν λέμε χώρο, τον εννοούμε με την ευρύτερη του έννοια).
Οι φυσικοί πόροι δεν είναι ανεξάντλητοι και εν πάσει περιπτώσει δεν είναι στη σύγχρονη εποχή του ανελέητου ανταγωνισμού, αρκετοί για να εξασφαλίσουν επαρκώς μια κοινότητα. Οι επιδοτήσεις είχαν έναν στόχο, συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα κι όλα δείχνουν ότι σύντομα θ΄ αποτελούν παρελθόν. Τα χωριά καλούνται να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα.
Βιολογικές καλλιέργειες, αγροτοτουριστικές επιχειρήσεις, σύγχρονοι συνεταιρισμοί, ακούγονται όμορφα, επιβάλλεται η εφαρμογή τους, αλλά όλα αυτά από μόνα τους δεν αρκούν. "Συν Αθηνά και χείρα κίνει" λέει το αρχαίο ρητό δηλ. να σε βοηθήσει η θεά Αθηνά αλλά κούνα και συ τα χέρια σου. Τι γίνεται όμως όταν, εσύ κουνάς τα χέρια σου αλλά η θεά Αθηνά δεν είσαι σίγουρος ότι ανταποκρίνεται όπως θα έπρεπε από τις περιστάσεις. Και τι γίνεται επίσης όταν αντί της θεάς Αθηνάς, χρειάζεσαι περισσότερο την βοήθεια της Αθήνας; Είναι κεντρομόλα η αναπτυξιακή οικονομική πολιτική ακόμηκαι σήμερα. Το συντριπτικό ποσοστό της παραγωγικής δραστηριότητας συντελείται στην Πρωτεύουσα. Είναι μικρό, ακόμη και το σχετικό ποσοστό της Θεσσαλονίκης.
Ότι δε και να κάνουμε για να διατηρήσουμε ζωντανή την επαρχία, θα αποτύχουμε εάν δεν της δώσουμε την δυνατότητα να συμμετέχει ουσιαστικά στη συνολική παραγωγική δραστηριότητα. Διότι μία τοπική οικονομία (μικρή ή μεγάλη) είναι δημιουργική και έχει μέλλον (με ότι αυτό συνεπάγεται) μόνον όταν παράγει. Και όχι μόνον στον πρωτογενή τομέα.
Μακριά από τον γράφοντα, αφορισμοί του τύπου "για όλα φταίει η Αθήνα". Είναι απλοϊκοί και ίσως επικίνδυνα διχαστικοί. Είναι γεγονός δε, ότι το Κράτος σαφώς και όλα αυτά τα γνωρίζει, γι΄ αυτό και προσπάθησε και προσπαθεί, κυρίως μέσα από τους αναπτυξιακούς νόμους που θεσπίζει, να αντιμετωπίσει το όλο ζήτημα αλλά απαιτείται σχετικά, μια πιο ουσιαστική συστηματοποίηση και εντατική εργασία. Δεν αρκεί όμως, μόνον η καλή πρόθεση και η ψήφιση νόμων.
Επιβάλλεται η σώφρονα διαχείριση. Άνθρωποι δημιουργούν και άνθρωποι καταστρέφουν αυτό που δημιουργείται. Κίνητρα λοιπόν χρειαζόμαστε για την ανάπτυξη στην επαρχία. Και κριτήρια διαχείρισης των κινήτρων, αυστηρά. Για να μην εξανεμίζονται οι προσπάθειες. Θεματοφύλακες, εκ της θέσεως μας και της φύσεως των πραγμάτων, θα πρέπει πρώτα να είμαστε εμείς, οι στην περιφέρεια κατοικούντες, ύστερα αυτοί που τάχθηκαν από εμάς να μας εκπροσωπούν στα κέντρα λήψης των αποφάσεων και τελευταίοι οι συμμετέχοντες στα κέντρα λήψης των αποφάσεων.
Η ευθύνη λοιπόν για την τύχη και το μέλλον του τόπου μας, είναι πρώτα από όλα, δική μας υπόθεση.
